Eerste jaar bij de leesclub Makkelijk Lezen -

Een jaar geleden begon ik als vrijwilliger met het begeleiden van een leesclub Makkelijk Lezen. Deze leesclub is voor mensen die moeite hebben met het lezen. Dit kunnen zowel Nederlanders als niet-Nederlanders zijn. Voordat ik hiermee begon heb ik een training voor taalvrijwilliger gedaan via Stichting Lezen en Schrijven. Hier leer je hoe je om moet gaan met mensen die moeite hebben met Nederlands en hoe je mensen kunt motiveren en stimuleren. Erg interessant! De meeste van mijn medecursisten geven Nederlandse taallessen aan groepjes of aan individuen, maar ik ben niet zo’n leraartype. Ik ben dol op lezen en ben daarom op zoek gegaan naar een vrijwilligersfunctie waarin ik iets met lezen kan doen. En toen kwam ik de oproep van de bibliotheek in Schiedam tegen.

Op donderdagavond 2 september ben ik begonnen. Daarnaast begon er ook een leesclub op de woensdagochtend. In eerste instantie werden er 6 bijeenkomsten gepland, maar al snel besloten we (de vrijwilligers en de bibliotheek) dat we doorgaan zolang de cursisten het leuk vinden.
De eerste avond waren er zes cursisten in mijn groep, allemaal vrouwen. Twee vrouwen uit Portugal, drie vrouwen uit Iran en een vrouw uit Letland. Een maand later had ik de eerste uitvaller. Een van de Iraanse vrouwen ging via het wijkcentrum een leesclub doen en vond 2 leesclubs teveel. Het eerste boek dat de dames uitzochten was De blaffende agent, een boek met zeven korte verhalen die geschreven zijn naar aanleiding van kleine berichtjes uit de krant.

Ria van Adrichem, Netty van Kaathoven, Gerda Luyckx en Leonie van de Wetering – De blaffende agent en andere bijzondere verhalen

De Stiep Educatief, 2008 (1e druk), 76 bladzijden, illustraties van Sandra de Haan, leesniveau A1

Zeven korte verhalen gebaseerd op bijzondere berichten uit de krant. De oorspronkelijke berichten staan ook afgedrukt. In alle verhalen gebeurt iets bijzonders. In het titelverhaal jaagt een politiehond iemand de stuipen op het lijf. Maar waar is die hond eigenlijk? En wat te denken van een man die te horen krijgt dat hij niet lang meer te leven heeft. Maar de dokter vergist zich en de man gaat niet dood. Wat moet hij dan? Hij heeft al zijn geld uitgegeven. Of het bericht over een baby die verwisseld is bij de geboorte. En wat als iemand nieuwe oren krijgt? Dan gaat er een nieuwe wereld open. Maar wel een wereld die je niet verwacht.

Mijn mening: ★★☆☆☆ – onvoldoende
De verhalen waren niet te moeilijk, maar ook niet te gemakkelijk. Wel vonden we een van de verhalen racistisch. Hierin was een oudere dame de hoofdpersoon en zij vond zwarte mannen maar eng. Dat vond ik een vervelend verhaal om te lezen, en daarom heb ik het boek 2 sterren gegeven. Zo’n verhaal vind ik niet van deze tijd.

Eind oktober hadden we dit boek uit. Er was inmiddels weer een cursist gestopt, een Portugese vrouw, maar er kwamen ook weer nieuwe cursisten bij: een Iraanse vrouw, een Marokkaanse man, een mevrouw uit Oost-Afrika (weet niet meer precies uit welk land). De cursisten kiezen voor Het diner van Herman Koch.

Herman Koch – Het diner (Leeslicht)
Eenvoudig communiceren, 2010 (1e druk), 152 bladzijden, leesniveau B1
Twee broers en hun vrouwen gaan samen uit eten. Ze moeten praten over hun 15-jarige zoons. Die zoons hebben namelijk iets op hun geweten. Gaandeweg het diner wordt duidelijk wat voor verschrikkelijks de jongens hebben gedaan. Wat gaan de ouders doen? Hen aangeven bij de politie? Dan kan een van de vaders, toekomstig minister-president van Nederland, zijn politieke carrière wel vergeten.

Mijn mening: ★★★★☆ – goed

Dit was een moeilijk boek voor de cursisten, omdat er veel aandacht wordt besteed aan het uit eten gaan. En gerechten uitleggen is lastig. Het was een spannend verhaal met veel verrassende dingen erin. Het maakte mij in ieder nieuwsgierig naar de originele versie.

We gaan eten in een restaurant.
Serge heeft gereserveerd; dat doet hij altijd.
Het is zo’n restaurant waar je drie maanden van tevoren moet bellen. Of nog langer.
Serge belt nooit drie maanden van tevoren.
Hij reserveert op de dag zelf. Dat vindt hij een sport.
‘Maak je geen zorgen’, zei hij een paar dagen geleden tegen me. ‘Ze kennen me daar. Ik regel wel een tafeltje.’
Er zijn restaurants die altijd een tafeltje vrijhouden voor mensen zoals Serge Lohman.
En dit is zo’n restaurant.
Ik heb tegen hem gezegd dat we elkaar wel in het restaurant zien.
En niet in het café om de hoek. (blz. 7, eerste zin)

In november stoppen er weer cursisten: een Portugese vrouw, een Iraanse vrouw. Er komen gelukkig ook weer nieuwe mensen bij: een Iraanse man, een Russische vrouw. We doen lang over het boek van Herman Koch. We zijn in november ermee begonnen en half januari lezen we het uit.

In december is het rustig op de leesclub. Veel cursisten komen niet opdagen en melden zich helaas ook niet af. Vanaf half januari zitten er nog maar twee cursisten in de leesclub… Er zijn wel aanmeldingen voor de leesclub, maar vaak komen mensen niet opdagen. Gelukkig komt daar langzaam maar zeker verandering in. We lezen ondertussen Vrienden voor het leven.

Philippe Pozzo di Borgo – Vrienden voor het leven (Leeslicht)
Eenvoudig communiceren, 2013 (1e druk), 64 bladzijden, boektrailer op Youtube, dit boek is verfilmd als ‘Intouchables’, leesniveau onbekend
In Vrienden voor het leven leest u over de lotgevallen van eln sportieve, rijke en succesvolle man, die in een klap bijna helemaal verlamd raakt. Zijn leven verandert extreem, hij heeft hulp nodig bij bijna alles. En dan komt een lot uit de loterij zijn leven binnen gewandeld! Een onverwachte combinatie tussen 2 heel verschillende mensen met veel hilarische momenten is het gevolg.

Mijn mening: ★★★☆☆ – gemiddeld

Een bijzonder boek, omdat het verhaal waargebeurd is. Wij vonden het een leuk boek om te lezen. Later heb ik de film op tv gezien en daar heb ik ontzettend om moeten lachen.

Ik hou van paragliden. Het avontuur. De vrijheid. Honderden keren heb ik al door de lucht gezweefd. Met de auto rijd ik de bergen in. Ik stop op de mooiste plekken. (blz. 8, eerste zin)

Half februari komt er een Surinaamse vrouw bij. We beginnen inmiddels aan ons 4e boek, Anne Frank haar leven van Marjan Hoefnagel.

Marjan Hoefnagel – Anne Frank, haar leven
Eenvoudig communiceren, 2008 (1e druk), 103 bladzijden, leesniveau A2/B1
Op haar onderduikadres in Amsterdam schreef Anne Frank het bekendste dagboek ter wereld. Dit boek vertelt op een boeiende en toegankelijke wijze over haar leven. Dit boek beschrijft wat er vóór en tijdens de onderduikperiode gebeurde, maar ook tijdens de helse jaren in het concentratiekamp. Bijzonder is ook dat het boek veel ontroerende foto’s laat zien.
Mijn mening: ★★★☆☆ – gemiddeld
Het was voor mij lang geleden dat ik het dagboek van Anne Frank heb gelezen. Het was een interessant boek en het zorgde voor interessante gesprekken over hoe de Tweede Wereldoorlog in de landen waar de cursisten vandaan komen wordt gezien. Wij vonden het wel raar trouwens dat Anne een kamer met een volwassen man moet delen, terwijl Peter, die iets ouder is dan zij, een eigen kamer heeft. Dat zou tegenwoordig niet meer kunnen.

In maart komen er weer een nieuwe cursist bij: een Marokkaanse vrouw. Ze woont pas 1,5 maand in Nederland. Ze kan de tekst aardig lezen, maar begrijpen gaat nog niet zo goed. In maart lezen we op 1 avond het boek Emma, of drie dagen in Parijs. Dit boek is geschreven door een groepje volwassenen die een Nederlandse cursus deden.

Nicole van den Wyngaert – Emma of Drie dagen Parijs
De Stiep Educatief, 2007 (1e druk), 64 bladzijden, illustraties van Anjo Mutsaaers, geschreven door taalcursisten, leesniveau B1
Een eigentijds verhaal over een jonge vrouw, Emma. Emma wint de eerste prijs in een loterij. Drie dagen naar Parijs. Emma woont al een tijd samen met Bram, maar dan ontmoet ze Pieter. Emma is helemaal in de war. Wat moet ze doen? Met Bram, met Pieter, met de reis naar Parijs?

Mijn mening: ★★★☆☆ – gemiddeld

Dit was een vrij gemakkelijk boek en we hebben het dan ook in één avond uitgelezen. Ik vind het een echt vrouwenboek en daardoor niet echt mijn ding.

Maandag
De wekker loopt af.
Het is maandag.
Emma wordt wakker.
Ze heeft haar vrije dag.
Emma werkt bij Bakker Bert.
Die is open op zondag,
maar op maandag is de bakker gesloten.
Bram slaapt nog.
Hij staat meestal laat op. (eerste zin)

Daarna lezen we Boer vindt vrouw van Hanneke van de Werf.

Hanneke van de Werf – Boer vindt vrouw
Biblion, 2010 (1e druk), 126 bladzijden, leesniveau onbekend
Boer Jan woont op de boerderij, samen met zijn ouders. Jan wil het liefst een fijne vrouw en kinderen. Maar hoe vind je de ware liefde? Want Jan is altijd aan het werk! Zijn vrienden en familie willen hem graag helpen. Jan gaat op zoek naar een vrouw. Hij gaat op internet daten. Hij ontmoet leuke vrouwen, maar… Vindt Jan de vrouw van zijn dromen?

Mijn mening: ★★★☆☆ – gemiddeld

Het was een vermakelijk verhaal, maar wij vonden Jan soms wel wat irritant. Hij komt nogal sukkelig en sloom over. Ook dit was weer een echt vrouwenboek. De dames in mijn leesclub vonden het leuk om te lezen.

Dinsdag 10 april
Dinsdagochtend halfzeven.
De wekker gaat.
Jan rekt zich uit.
Vijf minuten later staat hij in de keuken.
Hij zet alvast koffie voor straks.
Nu eerst de koeien melken, denkt hij.
Sloffen uit, laarzen en overall aan.
Bij binnenkomst snuift hij de geur van koeien, stront
en stro op.
Hij blijft het een lekkere lucht vinden. (eerste zin)

In april komen er weer nieuwe cursisten bij: een Nederlandse man die grotendeels in Zuid-Afrika is opgegroeid en een Somalische vrouw. We lezen Kassa 3 van Ria van Adrichem.

Ria van Adrichem – Kassa 3: soap in de supermarkt
Eenvoudig communiceren, 2012 (1e druk), 63 bladzijden, leesniveau A2
Kassa 3 bevat zes korte verhalen over het wel en wee van medewerkers in een supermarkt. Ook lees je meer over verschillende soorten voedingsmiddelen. En over waar je op moet letten als je voedingsmiddelen koopt. In een supermarkt kan veel gebeuren. Dingen die op geheimzinnige wijze verdwijnen. Vervelende klanten die staan te schreeuwen bij de kassa. En dan worden er ook nog mensen verliefd.

Mijn mening: ★★★☆☆ – gemiddeld

Ik hoopte sinds het begin van de leesclub dat dit boek niet uitgekozen zou worden. Het leek mij te gemakkelijk en kinderachtig. Maar op een avond werd het boek toch uitgekozen. Maar het bleek een heel grappig boek te zijn. We hebben de verhalen over de medewerkers van de supermarkt met heel veel plezier gelezen. We hebben ook van alles geleerd over broodsoorten, verschillende groentes. Het leverde leuke gesprekken over eten op.

Met een tevreden glimlach kijkt Loes rond. Ze werkt op de afdeling groenten en fruit van de supermarkt. Ze heeft net alle verse groenten en fruit aangevuld. Het frisse groen van de andijvie ziet er gezond uit. De stronken zijn nog nat, alsof ze zo van het land komen. De bakken met groenten staan in het midden van de afdeling. De klanten kunnen er zo goed omheen lopen. (eerste zin)

In mei beginnen we de maand met een nieuwe cursist, een Argentijnse vrouw. We lezen Een nieuwe dag van Henna Goudzand Nahar.

Henna Goudzand Nahar – Een nieuwe dag (Leeskaravaan)

Bibliotn, 2011 (1e druk), 96 bladzijden, leesniveau onbekend

Lisa ontmoet in een hip café de knappe, stoere Tom. Lisa is meteen verliefd op hem. Maar haar beste vriendin Carmen vertrouwt hem niet. Met het huwelijk van Lisa’s ouders gaat het niet goed. Haar vader verlaat het huis. En Lisa’s moeder probeert in het café haar verdriet weg te drinken. Lisa voelt zich erg eenzaam. Zin om haar huiswerk te maken heeft ze dan ook niet. Zonder het aan Carmen te vertellen, begint Lisa een relatie met Tom. Maar wat moet hij toch steeds bij die dure woning afgeven? Kan Lisa Tom vertrouwen, of kan ze toch beter naar Carmen luisteren?

Mijn mening: ★★★☆☆ – gemiddeld

Aan dit verhaal was goed te merken dat het geschreven is voor jongeren vanaf 12 jaar. Toch was het een vermakelijk verhaal om te lezen. Ik denk wel dat het beter geschikt is voor jongeren dan voor volwassenen.

Lisa loopt met Carmen een drukke winkelstraat in.
Ze geeft Carmen een arm.
Zo raken ze elkaar niet kwijt.
Lisa kijkt even opzij.
Ze weet het zeker: zij en Carmen blijven altijd vriendinnen.
Ook al verschillen ze heel veel van elkaar.
Naar jongens kijken, doet Carmen niet.
Met kleren is ze ook niet bezig.
Maar dat maakt niet uit.
Carmen en zij nemen elkaar zoals ze zijn.
Gelukkig maar.
Leven zonder Carmen…
Lisa zou niet weten hoe dat moet!
Ze kent Carmen al vanaf de kleuterklas. (blz. 9, eerste zin)

Half juni besluit de Nederlandse man te stoppen met de leesclub. Er komen gelukkig weer nieuwe mensen bij de leesclub: een Indiase man en een Sudanese man. Donderdag 26 juni is de laatste bijeenkomst voor de zomervakantie. Het boek Een nieuwe dag hebben we inmiddels uit, maar we vermaken ons de laatste avond met het doen van taalspelletjes. Nu hebben we twee maanden vrij en in september beginnen we weer.

Ik vond het heel spannend om met deze leesclub te beginnen en was erg benieuwd hoe het zou gaan lopen. Het ging goed en het was ontzettend gezellig. Op de eerste bijeenkomst wilde ik zelf beginnen met voorlezen, maar dat wilden de cursisten niet. Zij moeten het nog leren, ik niet. In het begin werd ik gezien als een soort juf, maar dat wil ik helemaal niet zijn. Gelukkig gingen de cursisten elkaar ook verbeteren en hielpen ze met het uitleggen van de betekenis van woorden. Dat is soms erg lastig, zeker als het om een woord gaat dat voor mij vanzelfsprekend is. Soms is het dan heel handig om mijn telefoon te pakken en het via Google Translate uit te leggen.

Na de zomervakantie ga ik met veel plezier verder met het tweede jaar van de leesclub!

rijdende kast met boeken voor de leesclub

keuze uit een aantal boeken

Boeken voor volwassenen die moeite hebben met het lezen van Nederlands zijn ingedeeld in leesniveaus. Deze leesniveaus zijn volgens het Gemeenschappelijk Europees Referentiekader:
A1 – Teksten op A1-niveau bestaan uit hele vertrouwde woorden en hele korte zinnen.
A2 – Teksten op A2-niveau zijn kort en eenvoudig.
B1 – Teksten op B1-niveau zijn eenvoudig. 95% van de Nederlandse bevolking is in staat om deze teksten te lezen en te begrijpen.

Soms worden er ook andere leesniveau-aanduidingen gebruikt. Hieronder een vergelijkingsoverzicht dat ik vond op de website van Eenvoudig Communiceren.

A2 (begin ) – AVI-oud 7-9

A2 (eind) – 1F (volgens Meijerink) – AVI-oud 8-9, >9

B1 (begin) – AVI-oud >9

B2 (eind) – 2F (volgens Meijerink)